Lastik balansı nedir?
Dilimize Fransızca’dan gelen balans aslen denge anlamına gelir. Lastik balansı ise araç tekerleklerinin aralarındaki açı ve doğrultuların dengelenmesi durumudur. Konforlu ve güvenli bir sürüş açısından tekerleklerin balansı hayati önem arz eder. Doğru balans, titreşim ve dengesizlikleri engellediği gibi yol tutuş, fren mesafesi ve frenleme anında aracın istenilen yönde kalması anlamında beklentilerin karşılanmasını sağlar.
Lastik balansı statik balans ve dinamik balans olarak ikiye ayrılır.
Statik lastik balansı nedir?
Statik balans, tekerleklerin durgun dengelenmesidir. Durgun dengeye sahip bir tekerlek, ağırlığını çevresel yapısının her yanına eşit olarak dağıtır. Kontrol için lastik sabit balans makinesinin miline bağlanır ve 2-3 tur döndürülür. Lastiğin her defasında farklı bir noktada durması gerekir; bu lastiğin statik yönden dengede olduğunu gösterir. Dengesiz lastikler hep aynı noktada durur, ağır nokta yer çekimi nedeniyle baskın çıkar.
Dinamik lastik balansı nedir?
Tekerlek ağırlık merkezinin ekseni ile tekerlek ekseni aynı düzlemde olması dinamik lastik balansı olarak adlandırılır. Tekerlek ağırlık merkezinin ekseni ile tekerlek ekseni aynı düzlemde değilse, merkez kaç kuvveti ağırlık merkezinin eksenini tekerlek merkezinin eksenine getirmeye çalışır.
Balans bozukluklarının nedenleri nelerdir?
- Üretim hataları, söz gelimi lastik üzerindeki tırnakların homojen dağılmaması
- Kullanıcı hataları, söz gelimi aşırı ve dengesiz yükleme, frenleme sebebiyle aşırı ve düzensiz aşınmalar
- Janta uygun lastik takılmaması
- Tekerleğin yanal olarak eksenden uzak olması veya jant üstünde çıkıntılar bulunması
- Lastik dökümünün, jant ile aynı eksende olmaması
Balans bozuklukları lastikleri nasıl etkiler?
Öncelikle lastikler daha hızlı ve düzensiz aşınır. Ön ve arka tekerleklerin açıları bozulur. Direksiyon titrer, sürüş konforu ve güvenliği azalır. Taşıt sürekli titrer ve sarsılır. Tekerlek yataklarını, süspansiyon sistemini ve bağlantı parçalarını daha kısa sürede deforme eder. Ayrıca frenleme mesafesini arttırabilir ve özellikle yağışlı havalarda viraj alma yeteneğini negatif yönde etkiler.
Lastik balansı nasıl ayarı yapılmadan önce nelere dikkat edilir?
İlk yapılacak olan, balans ayarı işlemine başlanmadan önce jantlarda herhangi bir hasar olup olmadığı kontrol edilir. Jantta bir eğrilik veya hasar olması durumunda sıkıntının giderilmesi ya da jantın yenilenmesi gerekir.
Ardından lastik hava basınçları fabrika değerlerine getirilir. Lastik hava basınçları farklı değerlerdeyken yapılan balans ayarı, lastik havaları fabrika ölçülerine getirildiğinde yine ayarsızlık yaratır.
Önce statik balans ardından dinamik balans yapılır. Balans ayarı, seyyar balans veya sabit balans cihazları aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Ancak seyyar balans cihazında sadece dinamik balans ayarı yapılabilir.
Lastik balansı nasıl ayarlanır?
Araç kataloğunda belirtilen destek noktalarından araç lifte kaldırılır. Bijon somunları sökülür, tekerlek kampana ve akstan ayırılır. Ardından tekerlek, araca bağlandığı gibi sabit balans makinesine bağlanır. Jant çapı, jant kesit genişliği ve balanslanacak kütlenin balans okuyucu merkeze olan uzaklığı makineye girilir ya da otomatik kodlama sistemi kullanılır. Kapak kapatılır ve tekerlek döndürülür.
Yaklaşık 15-20 saniyeden sonra ekranda balanssızlık değerleri görülür. Makine otomatik olarak kurşun çıkartılacak veya eklenecek değerleri gösterir. Makine kurşun çakılacak noktada durur ya da tekerlek yavaşça döndürüldüğünde karşı ağırlığın uygulanması gereken noktada ekranda ok işareti çıkar. Tabladaki veya milin üstündeki referans işareti hizalanarak kurşun kontrol edilir.
Kapak kapatılır ve tekerlek ikinci kez döndürülerek değerler kontrol edilir. Balans değerleri 5 gram toleranslar içindeyse süreç sonlandırılır, farklı bir sonuç çıkarsa tekrar ağırlık azaltılır veya artırılır. Ardından kontrol işlemleri yenilenir.
Tüm Türkiye’de 7/24 yol kenarı yardım hizmeti! Akü bitmesi, lastik patlaması gibi aksaklıklar sebebiyle aracınızla yolda kaldığınızda Tur Assist yanınızda. Türkiye’nin neresinde olursanız olun, Tur Assist yol yardım hizmeti 7 gün 24 saat imdadınıza yetişir. Mobil ekiplerimiz en kısa zamanda olay yerine ulaşarak aracınızın servise çekilmesine gerek kalmadan aracınızı olay yerinde onararak yola devam etmenizi sağlar.
Lastik kategorimize geri dönebilir ya da lastik yapısı hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
