Termostat Nedir? Sık Karşılaşılan Termostat Arızaları Nelerdir?
Soğutma suyunun sıcaklığını belirli bir seviyede tutma görevi gören termostatlar, motorlu araçların soğutma donanımı için oldukça önemli parçalardır. Motordan maksimum performans elde edebilmek için olması gereken soğutma suyu sıcaklığı 80 – 120 °C arasıdır. Soğutma suyunun sıcaklığı arttığında su radyatörden devridaim ettirilir. Termostat ise radyatörden devridaim edilen suyun hacmini değiştirerek, soğutma suyunun sıcaklığını belli bir sıcaklık aralığında tutar.
Termostat çeşitleri nelerdir?
Termostatlar; vaks palet mekanik kontrollü, vaks palet elektronik kontrollü ve körüklü tip olmak üzere 3 farklı çeşide ayrılır.
- Körüklü tip termostatlar
Madeni bir körük ve körük koruyucusundan oluşan körüklü tip termostatlarda, körük içerisinde yer alan sıvı, motor ısındığında buharlaşır ve körük içerisinde basınç oluşumuna yol açar. Oluşan basınç ile körük şişer ve supap açılır.
- Termo-vaks palet (Kutulu tip termostatlar)
Sıvı yerine vaks adı verilen macun türü ile doldurulmuş olan bu termostat türünde, macun ısı etkisi ile genleşir ve termostat içerisinde bulunan bir çubuğu yukarı iter. İtilen çubuk manivela koluna etki ederek kelebek milini döndürür ve supabın açılmasını sağlar.
- Termo-vaks palet (Elektronik kontrollü termostatlar)
Günümüz modern otomobillerinde kullanılan bu termostat türü, termo-vaks palet tipi ile benzer şekilde çalışır.
Termostatın yapısı ve çalışma prensibi
Bir gövde ve bir supaptan oluşan termostatlarda, supaplar mantar ve kelebek olmak üzere iki farklı şekildedir. Körük içerisinde termostat türüne göre sıvı ya da vaks bulunur. Termostatlar motorların soğutma suyu çıkışında ya da girişinde yer alır.
Termostatlarda yapılan kontroller
Belirli bir sıcaklık aralığında açılacak şekilde yapılan termostalar, motorun çalışma şekline ve kullanılacak olan antifriz çeşidine göre seçilir. Motor termostatlarında, termostat 60 – 64 °C arasında açılmaya başlar ve 77 °C ‘de tamamen fonksiyonel hale gelir. Günümüz motorlarında ise termostatlar 80 °C’de açılmaya başlayarak 110 °C’de tamamen faaliyet göstermeye başlar.
Termostatı kontrol etmek için bir kabın içine su doldurulur. Termostat, kabın dibine değmeyecek şekilde bir ip veya tel ile asılır. Sonra kabın içindeki su ısıtılır. Öte yandan kabın içine yerleştirilen termometre ile de suyun ısısı denetlenir. Kontrol esnasında standart sapmalar 8 – 10 °C’dir. Su ısındığında termostat açılması gerektiği sıcaklıktan 6 – 7 derece önce açılırsa ya da suyun sıcaklığı termostatın açılması gereken sıcaklığı yaklaşık olarak 6 – 9 derece geçerse ve bu esnada supap açılmıyorsa termostat bozuk demektir. Böyle bir durumda değiştirilmesi gerekir.
Termostat arızaları ve belirtileri
Termostatların tam olarak belirli bir çalışma ömrü yoktur. Arızalanmadan önce herhangi bir arıza belirtisi göstermezler. Genelde çok yüksek ısı değişiklikleri, aşınma ve bükülmeye sebep olan çeşitli faktörler arızanın oluşumuna sebebiyet verir. Ayrıca su içerisinde bulunan kir, pas ve yabancı maddeler de termostatların arızalanmasına yol açar. Termostatlar arızalandıklarında genelde açık kalırlar. Çünkü körük içinde bulunan vakum, supabın kapalı kalmasını sağlar. Arıza sebebi ile körük delindiğinde vakum ortadan kalkar ve körüğün şişerek supabın açık kalmasına yol açar.
Tur Assist tarafından tüketicinin beğenisine sunulan Arıza, Lastik Yol Yardım, Çekici hizmetlerine sizler de ulaşabilirsiniz. Tur Assist kalite ve güvencesi daima sizlerle!
Türkiye sınırları içerisinde nerede olursanız olun, yol yardım hizmetleri veya yalnızca bilgi almak için, 7 gün 24 saat bizi 0850 202 47 81 numaralı telefondan bizleri arayabilirsiniz!
Ara Arızaları kategorimize geri dönebilir ya da fren sistemi arızaları hakkında bilgi alabilirsiniz.
