EBD Nedir? EBD Arızaları Nelerdir?

EBD Arızaları

EBD Nedir?

İngilizce Electronic Brake force Distribution olarak tanımlanan Elektronik Fren Kuvveti Dağılımı Sistemi (kısaca EBD), ABS fren sistemine ilave olarak geliştirilen ve ABS fren sistemi ile ortak çalışarak frenleme anında ekstra güvenlik sağlayan bir sistemdir. EBD, aracın ön ve arka tekerlekleri arasındaki frenleme kuvvetinin dengeli bir şekilde dağıtılmasını sağlar.

Neden EBD Desteği Gerekir?

Modern araçların birçoğunda motor ve şanzıman sistemleri, aracın ön kısmında konumlandırılmıştır. Bu durum nedeniyle araçların ön kısmı daha ağırdır. ABS ve EBD sistemi bulunmayan, klasik bir fren sistemine sahip araçlarda fren gücü ön ve arka tekerleklere eşit olarak dağılır. Ani frenlerde arka tekerleklere ulaşan fren kuvveti, arka tekerleklerin yüküne kıyasla daha fazla olacağından, arka tekerlekleri kızaklar.
Modern araçlardaki EBD sistemi, bu gibi durumlarda fren gücü dağılımını değiştirerek arka tekerleklere daha az fren gücünün gitmesini sağlar, böylece olası arka teker kilitlenmelerini engeller ya da geciktirir.

EBD Sistemi Nasıl Çalışır?

EBD sisteminde fren kuvveti, fren basıncına ya da aracın ağırlığına göre değil, tekerleğin kaydırma oranına göre belirlenir. Frenleme esnasında araç üzerinde ileri yönde bir kuvvet oluşur ve bu kuvvet süspansiyon sistemi üzerine baskı yaparak aracın ön kısmının yere yaklaşmasına ve arka kısmının da yukarıya kalkmasına neden olur.

Dolayısıyla ön tekerlekler üzerindeki yük artarken arka tekerlekler üzerindeki yük azalır. Frenlemenin derecesine ve aracın hızına göre ön / arka lastikler arasındaki bu yük farkı değişkenlik gösterir. Yüksek süratlerdeki sert ve ani frenlemeler dengeyi arka lastikler aleyhine bozar. Eğer fren basıncı her iki aks miline de eşit şekilde dağıtılırsa, arka tekerlekler üzerindeki düşük yük nedeniyle arka frenler, ön frenlerden daha önce bloke olur. Araçta ABS bulunuyorsa, arka aks ABS sistemi daha erken devreye girer.

EBD’li araçlarda tekerlekte meydana gelen kaydırmaya bağlı olarak fren kuvveti farklı dağılır, arka tekerleklerdeki fren basıncı düşer; fren basıncı, belirli basınç tutma aşamalarıyla azaltılır.

EBD çalışırken pompa motoru çalışmaz. Kilitlenme hala devam ederse bu sefer devreye ABS girer. EBD sistemi, ABS fren sistemi ile birlikte kullanılan yardımcı bir sistem olduğundan basınç kontrol görevini de ABS fren sistemi mikroişlemcisi üstlenir. Bu işlemci, fren şiddetiyle orantılı olarak arka aksa giden basınç miktarını düşürürken her iki arka tekerleğin de aynı anda kilitlendiğini tespit ederse, arka aks basıncını daha da düşürür. Ön ve arka akslar arasındaki basınç farkı ise, ABS fren sistemi kutusu içerisindeki dağıtım valfları vesilesiyle ayarlanır.

Yukarıda bahsettiğimiz nedenlerden dolayı ABS ve EBD sistemleri; sensörler, hidrolik kumanda üniteleri gibi elemanları ortak olarak kullanır. Her iki sistem beraber çalışarak sürücülere daha güvenli bir frenleme yapmasına ve frenleme esnasında aracı hareket ettirebilmelerine olanak tanır. Peki, sık karşılaşılan ebd arızaları nelerdir?

EBD Arızaları

Yukarıda detaylandırılan ortak çalışma prensibinden dolayı EBD sisteminin kontrolleri, arızaları ve belirtileri ABS sistemi ile aynıdır. Söz gelimi EBD çalışmadığı zaman EBD ikaz lambası ABS ikaz lambası ile aynı anda yanar. ABS devre dışı kalsa bile EBD çalışır vaziyette kalır.

Olası arızalarda, araca önce yol testi yaptırılır, ardından EBD sistemi parçaları ve bağlantıları gözle kontrol edilir. Son olarak diagnostik test cihazı ile EBD fren siteminde arıza tespit edilir. ABS / EBD kumanda grubu sökülemez olduğundan arızalı olan bu parça  yenisi ile değiştirilir. Gerekli işlemler yapıldıktan sonra, fren sisteminin havası alınır, hidroliği kontrol edilir.

Akabinde diagnostik test cihazı, tekrar bağlanarak arıza kodu silinir. Cihaz ile son bir arıza taramasından sonra yol testi yapılarak fiziki kontrol de tamamlanır.

Araç Arızaları kategorimize geri dönebilir ya da ısıtma bujisi arızaları hakkında bilgi alabilirsiniz.